امروزه بسیاری از فعالیت‌های روزانه افراد به‌صورت آنلاین و دیجیتالی انجام می‌شود. این امر درباره ثبت یا تمدید گواهی امضای الکترونیکی هم صدق می‌کند. در‌گذشته برای احراز هویت و جلوگیری از مشکلات مختلف، امضای افراد به‌صورت سنتی ثبت می‌شد. برای این کار باید به مراکزی مشخص رفته و امضای خود را به‌صورت دستی ثبت می‌کردید. اما امروزه از طریق آنلاین، می‌توان با امنیت کامل و به‌سرعت امضای رسمی را ثبت کرد. در ادامه این مطلب ابتدا با مفهوم دقیق امضای الکترونیکی، مزایا و کاربرد و سپس با مراکز تمدید گواهی آن آشنا خواهید شد.
مفهوم امضای الکترونیکی چیست؟
در‌حقیقت امضای الکترونیکی یک تایید محسوب می‌شود. به‌عبارت دیگر شما به‌منظور تایید یا ارائه پذیرش برای یک سند الکتریکی از این نوع امضا استفاده می‌کنید. البته توجه داشته باشید اسنادی که به‌صورت الکترونیکی امضا می‌شوند، از‌طریق فرآیند‌های مختلف و در بستر اینترنت رمز‌نگاری می‌شوند.
از گواهی امضای الکترونیکی جهت افزایش سرعت و صرفه‌جویی در زمان استفاده می‌شود. این کاربرد اغلب برای معاملات تجاری، حقوقی و مالی در‌نظر گرفته می‌شود. تفاوت اصلی امضای الکترونیکی و دستی، در نحوه انجام آن‌ها است. امضای دستی با استفاده از کاغذ و قلم و به‌صورت حضوری انجام می‌شود؛ این‌درحالی‌است که نوع الکترونیکی آن با استفاده از یک رایانه یا تلفن‌همراه انجام می‌شود.
مزایای استفاده از امضای الکترونیکی
استفاده از گواهی امضای الکترونیکی، می‌تواند مزایای قابل‌توجهی به‌دنبال داشته باشد. در‌ادامه مهم‌ترین مزیت‌های این فرایند را بررسی خواهیم کرد.
- افزایش سرعت در تایید یا پذیرش یک سند مهم
- کاهش هزینه‌های مربوط به چاپ، توزیع و نگهداری از اسناد فیزیکی و قدم برداشتن در‌راستای حفظ محیط‌زیست
- افزایش امنیت و جلوگیری از تقلب برای امضا کردن سند‌ها
- امکان دسترسی به سند‌ها در کوتاه‌ترین زمان
- محافظت از حریم محرمانه، خصوصی و شخصی افراد
- سهولت در انجام معاملات در سر‌تا‌سر دنیا
انواع مختلف امضای الکترونیکی
در حال حاضر انواع مختلفی از این نوع امضا ایجاد شده است. هر‌کدام از انواع گواهی امضای الکترونیکی دارای کاربرد‌های منحصر‌به‌فردی هستند که آن‌ها را از یک‌دیگر متمایز می‌کنند.
امضای الکترونیکی ساده
نوع ساده، از قدیمی‌ترین و کاربردی‌ترین انواع امضا‌های الکترونیکی محسوب می‌شود. به‌منظور استفاده از این نوع، تنها کافی است از یک رایانه یا تلفن‌همراه استفاده کنید. در این روش فرد امضا‌کننده نام خود را به‌وسیله تجهیزاتی مانند قلم، موس یا تاچ پد ثبت می‌کند. البته توجه داشته باشید این کار در یک اپلیکیشن یا نرم‌افزار مخصوص انجام خواهد شد.
امضای الکترونیکی پیشرفته
این امضا به‌صورت حرفه‌ای‌تر انجام می‌شود و امنیت بیشتری خواهد داشت. از گواهی امضای الکترونیکی پیشرفته در شرایطی که به امضای قانونی و حقوقی نیاز است، بهره می‌گیرند. افرادی که از این روش اقدام می‌کنند، یک تراشه امنیتی یا یک کارت هوشمند خواهند داشت. با ارائه این کارت، امضای آن‌ها به سند اضافه خواهد شد.
امضای الکترونیکی بیومتریک
آخرین نوع از انواع این امضا‌ها، نوع بیومتریک آن‌ها است. در این روش از اطلاعاتی مانند اثر انگشت، صورت یا چشم استفاده می‌شود. این روش امنیت بسیار بالایی دارد و برای برخی موارد محدود‌تر کاربرد دارد.
مراکز تمدید گواهی امضای الکترونیکی
نکته قابل‌توجهی که درباره این نوع امضا‌ها وجود دارد، این است که هر‌کدام از آن‌ها دارای یک تاریخ انقضا هستند؛ بنابراین باید برای تمدید گواهی امضای الکترونیکی اقدام کنید. به‌منظور تمدید این گواهی، باید به یکی از مراکز زیر مراجعه کنید.
- دفاتر اسناد رسمی
- دفاتر پیشروان دولت
- مراکز شرکت پست جمهوری اسلامی ایران
پس از مراجعه به این مراکز، می‌توانید برای تمدید این گواهی اقدام کنید.
مراحل تمدید گواهی امضای الکترونیکی به‌صورت حضوری
برای تمدید این گواهی ابتدا باید به یکی از مراکز مربوطه مراجعه کنید. در این‌هنگام باید کارت ملی یا شناسنامه خود را به‌همراه داشته باشید؛ چراکه باید احراز هویت شما انجام شود. پر کردن فرم درخواست تمدید گواهی، گام بعدی خواهد بود. توجه داشته باشید که تمام اطلاعات را دقیق وارد کنید.
حال باید هزینه این درخواست را پرداخت کنید. هزینه این کار به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌توان آن را به‌صورت دقیق تعیین کرد. برای این کار باید تومن خود را همراه داشته باشید. پس از بررسی درخواست شما و تایید آن، گواهی امضای الکترونیکی برای شما تمدید خواهد شد.
مراحل تمدید گواهی امضای الکترونیکی به‌صورت غیرحضوری
در این روش نیازی به مراجعه حضوری نیست. تنها کافی است تا به‌صورت آنلاین به سامانه‌های آنلاین مراکز صدور گواهی یا پورتال‌های ارائه خدمات الکترونیکی مراجعه کنید. پس از وارد شدن به سایت مورد‌نظر، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنید.
گزینه تمدید گواهی را انتخاب کرده و اطلاعات مشخص‌شده را وارد کنید. حال باید هزینه درخواست را پرداخت کنید که آخرین مرحله خواهد بود.
جمع بندی
تمدید گواهی امضای الکترونیکی، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بسیاری از افراد تبدیل شده است. برای ای کار می‌توانند به ۲ صورت حضوری و غیرحضوری اقدام کنید. فقط کافی است مدرک شناسایی، هزینه مورد نیاز و توکن را به همراه داشته باشید.
