قوانین مالیاتی در همه کشورها وجود دارد، و جزء اساسیترین و حیاتیترین مسائل مربوط به اقتصادی هر کشوری به شمار میرود. به طور کلی میتوان گفت: مالیات پولی است که حاصل از درآمد مردم و فعالان اقتصادی کشور است که باید با توجه به میزان درآمد خود به دولت پرداخت کنند. دولت این مالیات دريافتی را صرف هزینههای جاری و ضروری در کشور میکند. معمولا وصول مالیات نیز به دو روش مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم انجام میشود. لازم به ذکر است که بدانید قوانین مالیاتی معمولا سالانه با توجه به برنامه اقتصادی دولت و بودجه و هزینههای جاری کشور تغییر میکند. هرساله دولت برای اداره بهتر اقتصاد کشور، قوانین جدیدی با توجه به نیاز جامعه وضع میکند. لازم است در کنار آن شناخت مناسبی نسبت به سامانه مودیان مالیاتی داشته باشید.
انواع مالیات
همانطور که گفتیم مالیات به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود. مالیات غیرمستقیم چون نامحسوس از مردم گرفته میشود؛ مردم احساس نیاز به دانستن آن را ندارند. قوانین مالیات غیرمستقیم عبارت اند از:
۱_ حقوق و عوارض گمرک: به این مالیات، مالیات گمرکی نیز گفته میشود. برای مثال کسانی که کالا وارد میکنند باید مالیات غیرمستقیم تحت عنوان مالیات گمرکی را پرداخت نمایند. دولت این درآمد دریافتی حاصل از مالیات گمرکی را صرف حمایت از تولیدکنندگان داخلی مینماید. توجه داشته باشید که نرخ عوارض گمرکی نسبت به کالا متفاوت است.
۲_ قانون مالیات بر مصرف: این مالیات بر روی خرید انواع کالا و خدمات محاسبه میشود؛ یعنی در اصل مصرفکنندگان باید این مالیات را بپردازند نه فروشندگان کالا. قانون مالیات بر مصرف در بخش حسابداری فروشگاهی محاسبه میشود و این بخش وظیفه دارد مالیات بر مصرف یا خدمات را به حساب وزارت دارایی واریز کند. از نمونه این مالیاتها میتوان به مالیات بر مصرف سیگار، جهت کاهش نرخ مصرف، و یا مالیات بر مصرف سوختهای فسیلی مانند بنزین، نفت و گاز و غیره جهت صرفهجویی در مصرف انرژی و سوختهای تجدید ناپذیر؛ که این هزینههای دریافتی صرف بازسازی پلها و جادهها میشود.
۳_ قانون مالیات بر ارزش افزوده: به طور کلی این مالیات برای ارزشی است که طی فرایند تولید کالا یا خدمات بهوجود میآید. محاسبه ارزش افزوده و مالیات آن به صورت مرحلهای انجام میشود و هر تولیدکننده مالیات مشخص برای محصول خود محاسبه میکند که خریدار ملزم به پرداخت آن است. قوانین مالیات مستقیم برای همه مردم، دانستن آن مهم است. مالیات مستقیم، مالیاتی است که برای دارایی افراد درنظر گرفته شده و پرداخت آن الزامی است. به طور کلی این مالیات به دو دسته تقسیم میشوند:
- مالیات بر دارایی: این داراییها به در دسته کلی منقول و غیرمنقول هستند. اول اشخاص حقیقی بر اساس داراییهای خود موظف به پرداخت مالیات هستند. دوم قانون مالیات بر ارث که ورثه باید قبل از انتقال سندها و مالکیت دارایی شخص متوفی مالیات آنها را بپردازد. این مورد طبق ماده ۱۷ قانون جزء مالیاتهای مستقیم حساب میشود. توجه داشته باشید که میزان مالیات بستگی به نوع اموال دارد.
- مالیات بر درآمد: میزان پرداخت این مالیات وابسته به میزان درآمد شما است. بنابراین اشخاص حقیقی، حقوقی و شرکتهای تجاری بسته به نوع و میزان درآمد خود باید مالیات بپردازند. توجه کنید که این مالیات برای دریافتی حداکثر ۱۰ میلیون تومان در ماه محاسبه نمیشود.
چند نمونه از قوانین مالیاتی جدید
۱_ افرادی که درآمد آنها ماهانه زیر ۱۰ میلیون تومان باشد، مشمول پرداخت مالیات نیستند.
۲_ هر شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل میکند؛ مشمول پرداخت مالیات است.
۳_ وزارتخانهها، موسسات دولتی و نهادهایی که بودجه آن توسط دولت تامین میشود؛ مشمول پرداخت مالیات نیستند.
۴_ بنیادها و نهادهایی که مجوز معافیت از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامی و حضرت امام خمینی رحمت الله علیه را دارند، مشمول پرداخت مالیات نیستند.
۵_ کلیه افراد حقیقی و حقوقی مقیم ایران که شامل واگذاری حقوق خود به املاک واقع در ایران، پس از کسر معافیتهای مقرر، مشمول پرداخت مالیات هستند.
۶_ همچنین قوانین مالیاتی جدید برای انواع مالیات بر درآمد و دارایی افراد وضع شده است.
همچنین بخوانید:چرا باید در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنیم؟