تکنولوژی بلاکچین یکی از نوآوری‌های بزرگ در دنیای فناوری بوده که به سرعت در حال تغییر و تحول در صنایع مختلف است. یکی از صنایعی که بیشترین تأثیر را از این تکنولوژی تجربه می‌کند، حسابداری است. بلاکچین با ایجاد یک بستر امن، شفاف و تغییرناپذیر برای ثبت اطلاعات مالی، به حسابداران و مؤسسات مالی کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود بخشند.
این تحول می‌تواند منجر به تغییرات عمده‌ای در روش‌های حسابرسی، مدیریت مالی و حتی وظایف روزانه حسابداران شود. در ادامه به بررسی تأثیرات و فرصت‌های بلاکچین در حوزه حسابداری می‌پردازیم.
1.امنیت و شفافیت بیشتر در حسابداری
یکی از اصلی‌ترین مزایای بلاکچین در حسابداری، افزایش امنیت و شفافیت است. بلاکچین به دلیل ساختار غیرمتمرکز و رمزنگاری شده خود، اطلاعات را به شکلی امن و تغییرناپذیر ثبت می‌کند. هر معامله‌ای که روی بلاکچین ثبت می‌شود، در زنجیره‌ای از بلوک‌ها ذخیره می‌گردد که تغییر آن‌ها تقریباً غیرممکن است. این ویژگی می‌تواند حسابداری را از مشکلات مربوط به تقلب و تغییر غیرمجاز اطلاعات مصون نگه دارد.
در این سیستم هر تغییری که در یک بلوک اعمال شود، باید توسط تمامی اعضای شبکه تأیید گردد. این به معنای آن است که تلاش برای تغییر اطلاعات مالی به راحتی شناسایی و ثبت می‌شود. این قابلیت باعث می‌شود که اعتماد به داده‌های مالی افزایش یابد و نیاز به روش‌های سنتی تأیید اطلاعات کاهش یابد.
2.حسابرسی خودکار و کاهش هزینه‌ها
بلاکچین با فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای اتوماسیون فرآیندهای حسابداری، می‌تواند به‌طور مستقیم بر حسابرسی تأثیر بگذارد. حسابرسان معمولاً باید حجم زیادی از داده‌ها را بررسی کنند تا صحت معاملات و اسناد مالی را تأیید کنند. با استفاده از بلاکچین، این فرآیند به صورت خودکار انجام می‌شود و هر تراکنش در لحظه ثبت و ذخیره می‌گردد.
این اتوماسیون می‌تواند به کاهش زمان و هزینه‌های حسابرسی کمک کند. به عنوان مثال، به‌جای اینکه حسابرسان ساعت‌ها و روزها به بررسی اسناد مالی بپردازند، آن‌ها می‌توانند از سیستم‌های مبتنی بر بلاکچین برای تأیید و صحت‌سنجی معاملات استفاده کنند. در این حالت، حسابرسان بیشتر نقش نظارتی بر عملکرد سیستم‌های بلاکچین را خواهند داشت و نیازی به انجام حسابرسی دستی به شکل سنتی نیست.
3.بهبود ردیابی و قابلیت پیگیری
یکی دیگر از مزایای بلاکچین در حسابداری، قابلیت ردیابی و پیگیری دقیق تراکنش‌ها است. بلاکچین به حسابداران این امکان را می‌دهد که هر تراکنشی که انجام شده است، از ابتدا تا انتها به‌طور دقیق ردیابی و ثبت شود. این ویژگی نه تنها باعث می‌شود که مدیریت مالی بهبود یابد، بلکه در صورت بروز مشکلات یا اختلافات مالی، امکان پیگیری آن به سرعت و با دقت بالایی وجود دارد.
به عنوان مثال در زنجیره‌های تأمین، حسابداران می‌توانند تمامی مراحل انتقال و ثبت مالی یک کالا را به صورت کامل مشاهده کنند و از صحت داده‌ها مطمئن شوند. این موضوع می‌تواند از بروز مشکلات مالی و حسابرسی جلوگیری کند و شفافیت بیشتری را در تعاملات مالی به ارمغان بیاورد.
همچنین بخوانید:استفاده از هوش مصنوعی در حسابداری مالی و مدیریت مالیات
4.قراردادهای هوشمند و اتوماسیون فرآیندها
قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) یکی از نوآوری‌های جذاب بلاکچین هستند که می‌توانند به‌طور مستقیم بر حسابداری تأثیر بگذارند. این قراردادها پروتکل‌های کامپیوتری هستند که در صورت تحقق شرایط معین به‌طور خودکار اجرا می‌شوند. در حسابداری، قراردادهای هوشمند می‌توانند فرآیندهای پرداخت و تسویه حساب را به صورت خودکار انجام دهند.
برای مثال، در یک قرارداد هوشمند مالی، به محض اینکه شرایط توافق‌نامه مالی بین دو طرف برآورده شود (مانند تحویل کالا یا خدمات)، سیستم به‌طور خودکار پرداخت‌ها را انجام می‌دهد. این ویژگی نه تنها باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی می‌شود، بلکه فرآیندهای مالی را نیز سریع‌تر و دقیق‌تر می‌کند. از طرفی، ریسک‌های مربوط به پرداخت‌های نادرست یا تاخیر در پرداخت‌ها نیز کاهش می‌یابد.
5.تغییرات در نقش حسابداران و نیاز به مهارت‌های جدید
با ورود بلاکچین به حسابداری، نقش حسابداران نیز به‌طور چشم‌گیری تغییر خواهد کرد. در حالی که بسیاری از وظایف حسابداری سنتی مانند ثبت معاملات و حسابرسی ممکن است به صورت خودکار توسط بلاکچین انجام شود، نیاز به مهارت‌های جدید در حوزه تحلیل داده و مدیریت فناوری‌های نوین افزایش خواهد یافت.
حسابداران آینده باید بتوانند با فناوری‌های مبتنی بر بلاکچین کار کنند و از این ابزارها برای بهبود فرآیندهای مالی استفاده کنند. همچنین، همکاری نزدیک با تیم‌های فناوری اطلاعات برای اطمینان از صحت عملکرد سیستم‌های بلاکچین و تحلیل داده‌های مالی از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. به عبارت دیگر، حسابداران باید نه تنها مهارت‌های مالی خود را به‌روز کنند، بلکه به دانش فناوری اطلاعات نیز مسلط شوند.
6.فرصت‌های جدید شغلی برای حسابداران
بلاکچین نه تنها تهدیدی برای شغل حسابداران نیست، بلکه فرصتی است تا حسابداران بتوانند در حوزه‌های جدید و نوظهور فعالیت کنند. به عنوان مثال، با ظهور بلاکچین و قراردادهای هوشمند، نیاز به متخصصانی که بتوانند این سیستم‌ها را مدیریت و تحلیل کنند، افزایش خواهد یافت.
حسابداران می‌توانند نقش‌های جدیدی مانند مشاور فناوری بلاکچین، حسابرس بلاکچین یا تحلیلگر داده‌های مالی بلاکچین را بر عهده بگیرند. این فرصت‌ها نه تنها به توسعه حرفه‌ای حسابداران کمک می‌کند، بلکه آن‌ها را در مواجهه با تغییرات فناوری پیشروتر می‌سازد.
سخن پایانی
بلاکچین با ارائه مزایایی همچون امنیت بالا، شفافیت بیشتر و اتوماسیون فرآیندهای مالی، تحولات چشم‌گیری در حوزه حسابداری ایجاد کرده است. این تکنولوژی نه تنها می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و بهبود کارایی فرآیندهای حسابداری منجر شود، بلکه فرصت‌های شغلی جدیدی نیز برای حسابداران فراهم می‌آورد.
به منظور بهره‌برداری از این تحولات، حسابداران باید مهارت‌های خود را به‌روزرسانی کرده و با تکنولوژی‌های نوین همگام شوند. بلاکچین بدون شک آینده حسابداری را دگرگون خواهد کرد و نقش حسابداران را به سطح جدیدی از تخصص و کارایی ارتقا خواهد داد.
