نوبت‌کاری، شبکاری و کار مختلط چیست و آیا کارگرانی که در این سه رده کار می‌کنند باید دستمزدی متفاوت از دیگر کارگران بگیرند؟
نوبت کاری: طبق ماده ۵۵ قانون کار، «کار نوبتی عبارت است از کاری که در طول ماه گردش دارد، به نحوی که نوبت‌ها آن در صبح یا عصر یا شب واقع می‌شود». ماده ۵۶ قانون کار حقوق ویژه‌ای برای کارگران نوبت‌کار در نظر گرفته و آن‌ها بسته به اینکه در کدام شیفت مشغول فعالیت هستند نوبت کاری دریافت می‌کنند. طبق این ماده قانون: «کارگری که در طول ماه به طور نوبتی کار می‌کند و نوبت‌های کار وی در صبح و عصر واقع می‌شود ۱۰درصد و چنانچه نوبت‌های در صبح و عصرو شب قرار گیرد، ۱۵درصد و در صورتی که نوبت‌ها به صبح و شب و یا عصر و شب بیافتد ۲۲.۵درصد علاوه بر مزد به عنوان فوق‌العاده نوبت کاری دریافت خواهد کرد».
شبکاری: طبق ماده ۵۳ قانون کار، «کارِ شب، کارهایی است که زمان انجام آن بین ۲۲ تا ۶ بامداد قراردارد». کارگری که از در این ساعاتِ شب و یا حتی بخشی از این ساعات مشغول به کار است، مشمول دریافتِ فوق‌العاده شبکاری می‌شود. برابر با ماده ۵۸ قانون کار، برای هر ساعت کار در شب ۳۵درصد اضافه بر مزد ساعت کار عادی تعلق می‌گیرد.
آیا کارگرانِ نوبت کاری که در شیفتِ شب کار می‌کنند مشمول دریافتِ شبکاری می‌شوند؟ خیر؛ طبق ماده ۵۸ قانون کار، ۳۵درصدِ شبکاری، تنها به کارگرانِ غیرنوبتی تعلق می‌گیرد. بنابراین چنانچه کارگران در ماه نوبتی را در صبح یا عصر و نوبتی را در شب کار کنند، مشمول دریافتِ فوق‌العاده شبکاری نمی‌شوند. این کارگران طبق ماده ۵۶ قانون کار، بسته به ساعت‌های کاری نوبت‌کاری دریافت می‌کنند که مبلغ آن ۱۰درصد، ۱۵درصد و ۲۲.۵درصد است.
کار مختلط: ماده ۵۳ قانون کار، کار مختلط را کاری دانسته که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی از آن در شب واقع می‌شود. طبق همین ماده «در کارهای مختلط، ساعاتی که جزء کار شب محسوب می‌شود، کارگر از فوق‌العاده موضوع ماده ۵۸ این قانون استفاده می‌نماید.» با این اوصاف، کارگری که ۲۴ ساعت کار و ۴۸ساعت استراحت می‌کند، برای کار از ساعت ۲۲ تا ۶ صبح ۳۵درصد اضافه بر مزد، فوق‌العاده شبکاری نیز باید به او پرداخت شود.
