هر شرکت و کسب‌وکاری، برای این که موفق باشد و به سوددهی برسد باید همواره بر مسائل مالی خود نظارت داشته باشد. بدون نظارت بر اوضاع مالی، ممکن است ناگهان به خود بیاییم و ببینیم کسب‌وکار ما نه‌تنها سودده نیست، بلکه در آستانه ورشکستگی قرار دارد! این که بخواهیم بر اوضاع مالی شرکت مسلط باشیم، تنها با یک نظارت عادی ممکن نیست، بلکه به محاسبات دقیق نیاز دارد. در این محاسبات، ما باید نسبت های مالی را بررسی کنیم و با تفسیر آن‌ها و ارتباطی که با هم دارند، به این نتیجه برسیم که اوضاع مالی شرکت در چه شرایطی است؟ این یک توضیح کلی درباره چیستی نسبت های مالی است. در ادامه‌ی این مطلب با ما همراه باشید تا درمورد این نسبت‌ها اطلاعات کافی به دست بیاورید.
نسبت مالی چیست؟
نسبت همان‌طور که از نام آن پیداست، عددی است که از تقسیم یک عدد بر عدد دیگر به دست می‌آید. هر نسبت مالی نیز در واقع یک عدد است که حاصل تقسیم دو عدد مالی دیگر است. این نسبت برای ما مفهومی ویژه به همراه دارد و باید مراقب باشیم که در محدوده دلخواه ما باشد. برای مثال یکی از نسبت‌ها، نسبت بدهی جاری شرکت به ارزش ویژه‌ی آن است. در صورتی که این نسبت بالاتر از 80 درصد باشد، متوجه می‌شویم شرکت در اوضاع بدی از جهت معوقات بانکی قرار دارد. پیداست که از همین طریق می‌توانیم بفهمیم در آینده نزدیک چه چیزی در انتظار شرکت ماست و از به وجود آمدن خطرات جلوگیری کنیم.
انواع نسبت های مالی
نسبت های مالی بسیار متنوع هستند، اما در یک دسته بندی کلی می‌توان آن‌ها را به چهار گروه تقسیم کرد. این چهار گروه عبارت‌اند از:
- نسبت های اهرمی
- نسبت های مالی فعالیت
- نسبت های مالی سودآوری
- نسبت های مالی نقدینگی
همان‌طور که از این نام‌گذاری مشخص است، هر یک از این نسبت‌ها یک بخش ویژه از وضعیت مالی شرکت را نشان می‌دهند. در ادامه هر یک را به‌صورت مجزا نیز بررسی می‌کنیم.
نسبت های اهرمی یا بدهی
نسبت های اهرمی یا بدهی، دسته‌ای از نسبت های مالی هستند که نشان می‌دهند چه میزان از سرمایه شرکت از افرادی به غیر از سهام‌داران تأمین شده است؟ هر چه این میزان بالاتر باشد؛ یعنی سرمایه گذاران ریسک بالاتری را در خصوص این شرکت پذیرا شده‌اند. هم چنین، این دسته نسبت‌ها اطلاعاتی در مورد توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌هایش نیز به ما می‌دهد.
نسبت های مالی سودآوری
نسبت‌هایی مثل حاشیه سود خالص، حاشیه سود عملیاتی، حاشیه سود ناخالص، بازده حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. این دسته از نسبت‌ها به ما می‌گویند که میزان سوددهی شرکت چقدر است و عملکرد مدیر شرکت چه نمره‌ای می‌گیرد؟ این نسبت از مهمترین نسبت‌ها برای سهام‌داران و افرادی که تمایل به خرید سهام شرکت دارند است.
نسبت های فعالیت
دسته سوم از نسبت های مالی، نسبت های فعالیت هستند. این نسبت‌ها نشان می‌دهند که فعالیت شرکت در استفاده از منابع به چه میزان بهینه و سودآور است. نسبت مالی گردش حساب دریافتی، دوره وصول مطالبات، دوره پرداخت بدهی‌ها و دوره گردش کالا از جمله نسبت‌هایی هستند که در این دسته از نسبت های مالی شرکت جای می‌گیرند.
نسبت های نقدینگی شرکت
این دسته نسبت مالی، گروهی از نسبت‌ها را در بر می‌گیرد که نشان می‌دهند توان شرکت در اجرای تعهدات و پرداخت بدهی‌های کوتاه مدت چقدر است! نسبت جاری یا سرمایه در گردش، نسبت آنی یا سریع و نسبت وجه نقد در این دسته قرار می‌گیرند.
این نسبت‌ها را چه کسانی حساب می‌کنند؟
نسبت های مالی را حسابداران هر شرکت، با توجه به صورت‌های مالی شرکت‌ها محاسبه می‌کنند. هم چنین این نسبت‌ها توسط حسابرسان داخلی و خارجی شرکت، مورد بررسی و مطالعه قرار می‌گیرند. نسبت مالی هر شرکت، در اختیار افرادی که قصد خرید سهام آن را دارند نیز قرار می‌گیرد. شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار، سهام خود را به فروش می‌رسانند نیز باید این نسبت‌ها را به صورت عمومی در اختیار سرمایه گذاران قرار دهند. این افراد با بررسی این اعداد و تطبیق آن با معیارهای خود، تشخیص می‌دهند که قصد سرمایه گذاری در شرکت را دارند و یا منصرف شده‌اند.
جمع بندی
برای این که مراقب اوضاع هر شرکت باشیم و تصمیمات درست بگیریم تا به سوددهی برسیم، نیاز داریم همواره به نسبت های مالی توجه کنیم. نسبت های مالی اعدادی هستند که وضعیت شرکت را در موارد گوناگون نشان می‌دهند. این اعداد برای سهام‌داران، صاحبان و افرادی که قصد سرمایه گذاری در شرکت را دارند، مهم هستند. نسبت های مالی تعداد زیادی دارند؛ اما به طور کلی می‌توان آن‌ها را در چهار دسته‌ی نسبت های فعالیت، سودآوری، نقدینگی و اهرمی یا بدهی تقسیم بندی کرد. این نسبت‌ها توسط حسابداران شرکت‌ها از صورت‌های مالی به دست می‌آیند و به دست آوردن آن‌ها نیاز به اطلاعات زیادی دارد.
در این مطلب، تلاش کردیم به شما اطلاعات کافی در خصوص این نسبت‌ها بدهیم تا آشنایی خوبی پیدا کنید. در صورت تمایل به دانستن بیشتر در این خصوص، به بخش وبلاگ سایت ما مراجعه کنید
همچنین بخوانید:بررسی نسبت‌های بدهی و فعالیت
