کارشناسان معتقدند که کاهش قدرت خرید مردم به دلیل افزایش تورم، مهمترین عامل افت تقاضا در بازار مسکن است.
از سوی دیگر، سخت گیری‌های شهرداری‌ها و سازمان‌های خدمات رسان و همچنین ورود دولت به ساخت مسکن از جمله عواملی هستند که باعث شده اند تا تمایل بخش خصوصی به ساخت مسکن کاهش یابد.
آنان می‌گویند: در سال ۱۴۰۲، حرکت مثبتی در راستای تولید مسکن از سوی دولت و مجلس دیده نشد؛ بنابراین بعید است که وضعیت بخش مسکن و تولید در سال جاری بهتر شود. برخی از انبوه سازان، عملکرد سیستم بانکی را مورد نقد قرار داده و می‌گویند که هیچ اقدامی از سوی دولت و مجلس در راستای تسهیل گری ساخت و ساز انجام نشده است.
توقف ساخت مسکن توسط بخش خصوصی
به گفته بیت‌الله ستاریان، کارشناس اقتصاد مسکن، وعده دولت برای ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکن، باعث شده تا بخش خصوصی از این بازار خارج شود.
آمار‌ها نشان می‌دهد که ساخت و ساز توسط بخش خصوصی روندی نزولی به خود گرفته است. این موضوع در کنار کاهش عرضه مسکن، می‌تواند در آینده به افزایش قیمت مسکن دامن بزند.
اگر قرار است قیمت مسکن واجاره بها کنترل شود باید ساخت و ساز تسهیل شود
او ادامه داد: اگر قرار است قیمت مسکن واجاره بها کنترل شود باید ساخت و ساز تسهیل شود. پس اگر قرار است ابتدا تورم کنترل شود تا کالایی با ثبات بهتری ادامه فعالیت بدهد باید تولید آن کالا نیز به شکل قابل توجهی افزایش یابد. متاسفانه آمار صدور پروانه ساختمانی و در ادامه آمار تولید مسکن پایین است.
کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که ظاهرا قیمت مسکن هنوز به اندازه تورم رشد نکرده است، اما باید توجه داشت که همین الان هم قدرت خرید متقاضیان مسکن پایین است تاکید کرد: تولید مسکن پایین است و آنچه که مشخص است این است که بازار مسکن متقاضی موثر ندارد. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که اگر قفل بازار مسکن به لحاظ معاملات باز شود قیمت مسکن از تورم جلوتر خواهد زد.
تولید مسکن به زیر ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال رسید
ستاریان ادامه داد: وقتی تولید مسکن پایین است حتی اگر بازار مسکن هم قفل باشد باز هم رشد قیمت مسکن احتمالا رخ می‌دهد. متاسفانه در حال حاضر تولید مسکن به زیر ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال رسیده است در حالیکه سال‌ها بود که تولید مسکن ۳۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار واحد مسکونی بود.
کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که چرا سازندگان مسکن دیگر رغبتی برای تولید ندارند؟ آیا سختگیری‌های شهرداری و یا سازمان‌های خدمات رسان باعث این اتفاق شده است یا اینکه سود آن‌ها کاهش داشته است؟ گفت: به هر حال سود سازنده‌های مسکن که مثل گذشته نیست و کاهش داشته است. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که زمانی که دولت اعلام کرد سالانه یک میلیون واحد مسکونی خواهد ساخت به یکباره اکثر سازنده‌های خُرد که مثلا سالانه ۱۰ تا ۱۰۰ واحد مسکوی می‌ساختند سرمایه‌های خود را از بخش مسکن هراسان خارج کردند.
سازنده‌های خُرد معمولا با یک تبلیغ منفی از بازار مسکن کوچ می‌کنند
ستاریان ادامه داد: سازنده‌های خُرد معمولا با یک تبلیغ منفی علیه بخش مسکن از بازار مسکن کوچ می‌کنند. اگر خاطرتان باشد در مسکن مهر نیز این اتفاق اقتاد و بسیاری از خُرده سازان مسکن ازر بازار مسکن خارج شدند. البته این یک دلیل است و دلایل دیگری نیز می‌تواند داشته باشد که چرا تولید مسکن توسط بخش خصوصی کاهش یافته است.
